Tình huống:
Nguyễn Thị Bà Vân, năm nay 56
tuổi, đang sống tại phường I, thành phố vị thanh, tỉnh Hậu Giang. Bà Vân là Hiệu
trưởng Trường THCS Lý Thường Kiệt, đã nghỉ hưu được 6 tháng. Bà sống cùng vợ chồng
con trai. Chồng bà đã mất cách đây 3 năm. Con trai bà Vân là kỹ sư xây dựng,
thường xuyên phải xa nhà. Con dâu là nhân viên ngân hàng Lienviet. Bà là người
rất hòa nhã với bạn bè, xóm giềng và thường xuyên tham gia các hoạt động tại địa
phương. Tuy nhiên, khoảng 2 tháng nay, bà không ra khỏi nhà và rất ít nói. Con
dâu có hỏi nhưng bà không nói. Từ một người hòa nhã, dễ gần, bà Vân trở nên ít
nói, khó gần, hay cáu gắt. Mấy ngày gần đây, bà thường xuyên bỏ bữa và chỉ nằm
trong phòng. Bà không muốn tiếp xúc với ai và cũng không muốn đi bệnh viện. Con
dâu bà Vân đã nhờ đến nhân viên xã hội. Với tư cách là một nhân viên CTXH anh
chị hãy phân tích tiến trình hỗ trợ bà Vân.
PHÂN
TÍCH TRƯỜNG HỢP
1.
Tiếp cận thân chủ :
Nhân viên CTXH đến gặp
thân chủ tại nhà riêng: Số 125 Trưng Nhị, phường I, TP. Vị Thanh, tỉnh Hậu
Giang.
Số điện thoại liên lạc:
0919.830.803
2.
Nhận diện vấn đề:
Vấn đề chính thân chủ gặp
phải: Khoảng 2 tháng không ra khỏi nhà, rất ít nói, thường
xuyên bỏ bữa, nằm trong phòng, hay cáu gắt, không muốn tiếp xúc với ai, không
muốn đi bệnh viện khám bệnh.
3.
Thu thập dữ liệu:
a/
Nguồn thu thập thông tin:
- Thân chủ là: Bà
Vân;
- Gia đình bà Vân
(con dâu, con trai);
- Hàng xóm của Bà
Vân.
b/ Thông tin thu thập
được về thân chủ bà Vân:
- Bà Vân: Là một Hiệu
trưởng đã về Hưu, hiện đang sống chung với con trai và con dâu (chưa có cháu nội).
Tuy nhiên, do điều kiện làm ăn của con nên bà thường xuyên ở nhà một mình.
- Về gia đình: Chồng
chết cách đây ba năm; con trai là kỹ sư xây dựng nên thường xuyên vắng nhà; con
dâu là nhân viên ngân hàng Liên Việt nên thường xuyên đi sớm về trể
- Hàng xóm: Do là
người mới chuyển từ khu dân cư phường 7 lên nên hàng xóm xung quanh chưa biết
nhiều và nhiều người chỉ biết đại khái về Bà Vân.
4.
Chuẩn đoan:
a/
Vấn đề và đặc điểm của thân chủ:
Vấn đề: Bà Vân không ăn
uống không thường xuyên, muốn không giao tiếp với mọi người, hay cáu gắt với những
người bà tiếp xúc, chuyển từ trạng thái tích cực sang tiêu cực (hòa nhã sang
cáo gắt)
Đặc điểm: Bà không ra khỏi
nhà các đây 2 tháng, thường ở trong phòng một mình, không muốn giao tiếp với bất
cứa ai, hay cáu gắt với con dâu và con trai, thường xuyên bỏ bữa, con dâu hỏi
thì không nói nguyên nhân.
b/
Nguyên nhân vấn đề:
- Do đang là Hiệu trưởng
của một Trường THCS, công việc rất bận rộn lại chuyển sang chế độ nghỉ ngơi;
- Do vị thế bị sụt giảm
(từ hiệu trưởng sang thường dân);
- Do thường xuyên ở nhà
một mình nên bà buồn và hay nghĩ ngơi lung tung;
- Do mới chuyển nhà nên
ít có bạn bè, hàng xóm để trò chuyện;
- Bạn bè, đồng nghiệp
thì bận rộn không có thời gian chơi với bà;
- Bà nghĩ rằng cuộc đời
bà từ đây về sau là chỉ ngồi chờ chết chứ không thể làm gì.
c/
Nhu cầu của thân chủ:
- Thường xuyên có người
để giao tiếp, trò chuyện;
- Muốn được con quan tâm
nhiều hơn;
- Muốn có một công việc
nào đó là cho vui
d/
Mục tiêu can thiệp:
- Thay đổi nhận định của
bà về cái nhìn cuộc sống của những người về hưu;
- Đưa bà đi khám bệnh tổng
quát tại bệnh viện;
- Tạo điều kiện cho bà
có cơ hội giao tiếp với hàng xóm, những người xung quanh;
- Tạo điều kiện cho bà
có một công việc gì đó làm để bà thấy rằng mình sống còn có ích.
e/
Điểm mạnh và điểm yếu của thân chủ:
ĐIỂM MẠNH
|
ĐIỂM YẾU
|
- Thân chủ đang được chăm sóc trong môi trường
an toàn về vật chất, sức khỏe.
- Thân chủ vẫn còn minh mẫn, sức khỏe còn tốt.
- Từng là BGH của một trường THCS (trình độ và
uy tín).
- Sống trong tình yêu thương của gia đình.
|
- Thân chủ có suy nghĩ tiêu cực về mọi người
xung quanh;
- Thân chủ tự cách ly mình với môi trường xunh
quanh;
- Ít nói, hay cáu gắt, khó gần.
|
f/
Yếu tố cản trở:
- Mọi người có cái nhìn
không thiện cảm với thân chủ thông qua cách sinh hoạt và thái độ cư xử;
- Những người thân không
có nhiều thời gian để gần rủi, trò chuyện cùng bà;
……………….
g/
Sơ đồ sinh thái:
5.
Kế hoạch can thiệp:
Thời gian
|
Mục tiêu
|
Hoạt động
|
Nguồn lực
|
Chỉ số lượng
giá
|
|
-
Thay đổi nhận định của bà về cái nhìn cuộc sống của những người về hưu
|
-
Nhân viên CTXH đến vãng gia, tham vấn cho bà Vân thay đổi suy nghĩ.
-
Mời một hai người đã về hưu và đang tham các hoạt động xã hội hoặc đang sinh
hoạt tại các câu lạc bộ đến cùng trò chuyện với bà Vân
-
Cùng các con bà Vân xây dựng kế hoạch thường xuyên về thăm nôm, chăm sóc, trò
chuyện cùng bà Vân.
|
Thân
chủ, gia đình bà Vân, bạn hay đồng nghiệp của bà Vân, nhân viên CTXH và thành
viên hội người cao tuổi đại phương
|
-
Bà Vân đón tiếp và giao thiệp với mọi người;
-
Bà Vân chấp nhận cuộc về hưu, đồng ý ăn uống, sinh hoạt trở lại bình thường.
|
|
-
Đưa bà đi khám bệnh tổng quát tại bệnh viện;
|
Nhân
viên CTXH tham vấn, và đề nghị bà Vân đi khám bệnh;
Nhân
viên CTXH cùng đi khám bệnh với bà Vân hoặc con bà Vân đi khám bệnh cùng bà
và báo cáo kết quả lại cho nhân viên CTXH.
|
Thân
chủ, nhân viên CTXH hoặc gia đình thân chủ.
|
-
Bà Vân đồng ý đi khám;
-
Bà Vân phối hợp với bệnh viện điều trị (nếu có bệnh).
|
|
-
Tạo điều kiện cho bà có cơ hội giao tiếp với hàng xóm, những người xung quanh
|
-
Nhân viên CTXH có thể cùng bà Vân hoặc tham vấn cho bà Vân tham gia tập thể dục
buổi sáng;
-
Tạo điều kiện cho bà vân đi chợ mua đồ ăn, hoặc ăn sáng…(nơi có nhiều người
hàng xóm bà vân hay lui tới)
-
Tạo điều kiện cho bà Vân tham gia các buổi họp dân phố, khu vực, hợp đảng
viên nới cư trú….
|
Nhân
viên CTXH, Thân chủ, những người hàng xóm xung quanh, các hội đoàn thể nơi bà
đang sinh sống
|
-
Bà Vân chào hỏi mọi người;
- Bà Vân cởi mở, giao tiếp với mọi người;
-
Tham gia các buổi sinh hoạt tại khu phố;
-
Hòa nhã trong cư xử, sinh hoạt gia đình.
|
|
Tạo điều kiện cho bà có một công việc gì đó
làm để bà thấy rằng mình sống còn có ích.
|
-
Giới thiệu với bà Vân các câu lạc bộ vui chơi, rèn luyện sức khỏe, các hội
đoàn thể phù hợp với độ tuổi và súc khỏe cả bà hiện đang có tại nơi bà ở;
-
Nhân viên CTXH là cầu nối giữa bà Vân và các câu lạc bộ, hội đoàn thể.
|
Thân
chủ, bà Vân, các hội đoàn thể và các câu lạc bộ hiện có ở gần nơi bà đang sống.
|
-
Bà vân chấp nhân tham gia các câu lạc bộ, hội đoàn thể;
-
Bà Vân tích cực tham gia sinh hoạt tại các câu lạc bộ và hội đoàn thể
|
6.
Thực hiện kế hoạch:
Trước khi triển khai kế
hoạch, nhân viên CTXH cùng thân chủ và các cá nhân hỗ trợ cần có sự chuẩn bị kỹ
lưỡng, bao gồm:
- Tìm hiểu xem người đồng nghiệp thân nhất của
bà Vân là ải? có thể nhờ người đó cùng đến vãng gia được không?
- Tìm hiểu xem nơi bà
Vân đang sống có những câu lạc bộ, hội đoàn thể nào phù hợp với bà vân.
- Đến hội người cao tuổi
phường I tìm hiểu xem có ai đã về hưu và đang tiếp tục làm việc không? Có thể mời
người đó đến vãng gia nhà bà Vân được không?
- Tìm hiểu xem trong những
người hàng xóm ai là người có thể hỗ trợ mình?
Nhân viên CTXH cùng bà
Vân thực hiện kế hoạch. Trong suốt tiến trình nhân viên CTXH là người hỗ trợ
cho bà Vân thực hiện kế hoạch, Cùng bà Vân đánh giá lại kết quả thực hiện kế hoạch
của bà Vân.
7.
Lượng giá kết thúc/ chuyển giao:
Nội dung lượng giá bao gồm:
- Lượng giá tính hiệu quả
của quá trình hỗ trợ tương xứng với mục tiêu đã đề ra.
- Bà Vân thay đổi suy
nghĩ, tham gia tích cực tại các hoạt động cộng đồng;
- Kết thúc khi bà Vân có
trạng thấy, sinh hoạt trở lại bình thường, có thái độ túc cự về cuộc sống.
Nhân viên CTXH cùng bà
vân xây dựng kế hoạch hoạt động thường ngày, hàng tuần, và một tháng cho bà
Vân.
Kế
hoạch:
Sáng hàng ngày bà Vân đi
tập thể dục, đi chợ và làm cơm cho các con, nghỉ ngơi hoạt tham gia hoạt động
tác các hội đoàn thể, câu lạc bộ. Chiều chuẩn bị cơm nước cho con, tối đến có
thể đi dạo và trò chuyện cùng những người hàng xóm. Con bà xây dựng kế hoạch hoạt
động cho gia đình để có điều kiện qua tâm bà nhiều hơn